Definicja: opinający szczelnie ciało strój wynaleziony na Arrakis. Jego mikrowarstwowa tkanina pełniła funkcję pochłaniacza ciepła i filtru wydzielin ciała.
Komentarz: wybitnie pomysłowe urządzenia wynalezione przez tutejszą ludność tubylczą. Mimo że lokalni producenci, a nawet KHOAM, próbowali powielić filtraki, powszechnie wiadomo, że najbardziej wydajne egzemplarze były produkowane przez Fremenów.

Definicja: urządzenie wykorzystujące wyładowanie elektrostatyczne, aby odpychać lub przyciągać piasek. Służy do kopania w połaciach luźnego piasku lub do skupiania cząsteczek na powierzchni.
Komentarz: kolejny wynalazek Fremenów, tym razem o szerszym zastosowaniu. Na przykład – wyładowanie elektrostatyczne przyciąga wszystkie cząsteczki, w tym te unoszące się w powietrzu. Dzięki temu może służyć do usuwania trujących gazów z powietrza. Ponadto ma działanie dławiące ogień poprzez skupienie go na małej przestrzeni i natychmiastowe wygaszenie. Bardzo przydatne urządzenie.

Definicja: święty nóż Fremenów z Arrakis. Wyrabiany był z zębów martwego czerwia pustyni w dwóch wersjach: „utrwalonej” i „nieutrwalonej”. Nóż niestały wymagał kontaktu z polem elektrycznym ciała ludzkiego, które zapobiegało jego rozpadowi. Noże utrwalone przeznaczone były do składowania. I jedne, i drugie miały około dwudziestu centymetrów długości.
Komentarz: informacje w archiwach są zaskakująco obszerne, biorąc pod uwagę, że przez dziesięciolecia Harkonnenowie oferowali nagrodę w wysokości miliona solarisów za niezniszczony krysnóż. Ciekawe, kto w takim razie redagował Imperialne Archiwa.

Definicja: krótka tyczka z mechanizmem sprężynowym i kołatką na końcu. Po wbiciu w piasek „dudniący” przyrząd przywoływał Szej-huluda.
Komentarz: po raz kolejny rodzimi mieszkańcy tej planety stworzyli oczywiste i skuteczne rozwiązanie jednego z problemów pustyni – czerwi. Gdy nauczono się odciągać czerwie pustyni od pól przyprawy za pomocą dudników, zbiory wzrosły o 15%. Rzecz jasna, czerwie zawsze w końcu i tak przybywają, więc skuteczność dudników jest na dłuższą metę ograniczona.

Definicja: małe, szczelne schronienie z mikrostruktur wielowarstwowych. Zaprojektowano go z myślą o odzyskiwaniu – w postaci wody pitnej – wilgoci z oddechu przebywających w nim ludzi.
Komentarz: te przenośne schronienia, będące rozwinięciem technologii filtraków, przydają się głównie podczas pieszych wędrówek. Ale jeśli, lecąc ornitopterem, rozbijemy się na pustyni, jest to doskonałe narzędzie przetrwania podczas drogi do domu. Pozostaje jednak pytanie: jak bez pojazdów Fremeni są w stanie przenikać tak głęboko na południe?

Definicja: pojemnik, w którym umieszcza się zwłoki w celu oddzielenia i przefiltrowania płynów i uzyskania z nich wody. Odpady są odprowadzane do oddzielnej komory.
Komentarz: odkrycie tych wynalazków było niespodziewanym dobrodziejstwem sardaukarskiego pogromu. Głęboko w opuszczonych siczach znaleźliśmy ceremonialne zgonosusznie oraz ogromne, puste komory, w których niegdyś płynęła woda. Pragmatyczne podejście Fremenów nie przestaje mnie zadziwiać – KHOAM zaczęła już pracę nad swoimi wersjami zgonosuszni dla łowców niewolników i górników, u których może wystąpić nadmiar ciał i brak wody.

Definicja: mapa Arrakis, na którą naniesione zostały najpewniejsze marszruty parakompasowe pomiędzy miejscami schronienia (patrz: PARAKOMPAS).
Komentarz: niemożliwym jest nakreślenie szczegółowych map Dalekich Piasków z powodu zakazu Gildii używania satelitów oraz ciągłych burz, które zmieniają kształt i wygląd krajobrazu. W celu zmapowania okolicy wysyła się sondę badawczą, by utworzyć nieckogram, który można udostępnić innym. Należy jednak pamiętać, że nieckogramy szybko się dezaktualizują.

Definicja: dowolny kompas określający kierunek na podstawie miejscowej anomalii magnetycznej. Używany był tam, gdzie istniały odpowiednie mapy i gdzie pole magnetyczne było niestabilne lub silnie zakłócane przez gwałtowne burze magnetyczne.
Komentarz: z powodu zakłóceń magnetycznych wywołanych przez burze i księżyce Arrakis jedynym środkiem służącym orientacji w terenie jest tu parakompas. Jednak będąc na południu basenu Hagga (czyli na południe od bieguna) i poruszając się na północ (także na południe od bieguna), łatwo się pogubić. Moja rada: nie zastanawiać się, tylko słuchać się kompasu.